Psiko-Teknik Değerlendirme Sistemi için yasal iki düzenleme bulunmaktadır.
- Ticari Araç Kullanan Şoförlerin Alması Gereken Psikoteknik Değerlendirme Raporu
- Ticari araç kullanan kişiler her 5 yılda bir yetkili psikoteknik merkezinden sağlık olduğunu gösteren psikoteknik değerlendirme raporunu almalıdır.
- Ehliyet İadesine Dönük Olarak Verilen Psikoteknik Değerlendirme Raporu
- Alkollü araç kullanımından 3. kez ehliyetini aldırmış olan sürücüler (5 yıllığına) süre bitiminde psikoteknik muayeneden geçmelidirler.
- Bir yıl içerisinde 5 defa hız ihlali nedeniyle ehliyetine el konulanlar süre bitiminde psikoteknik muayeneden geçmelidirler.
Psiko-Teknik Değerlendirmede değerlendirilen yetenekler şunlardır:
Zihinsel Yetenek ve Beceriler
- Dikkat
- Anlama ve Değerlendirme Yeteneği(Muhakeme)
- Hız ve Mesafe Algılama
- Geniş Görüş Alanı İçinde Uyaran Fark Etme
- Şekil Algılamada Görsel Süreklilik
Psikomotor Yetenek ve Beceriler
- Tepki Hızı
- Koordinasyon Düzeyi
Psikoteknik Gerekli Evraklar
Psiko-Teknik Raporu İçin İstenen Evraklar (Ticari Araç Kullananlar için)
- Ehliyet Fotokopisi
- Nüfus Cüzdanı Fotokopisi
- 2 Adet Fotoğraf
Psiko-Teknik Raporu İçin İstenen Evraklar (Ehliyet İadesine Dönük)
- Nüfus Cüzdanı Fotokopisi
- Ceza Tutanağı Aslı ve Fotokopisi
2 Adet Fotoğraf
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stajyer Ehliyet, Alkol ve ya ceza puanından ehliyetini verenler
Stajyer ehliyetli sürücüler belirlenen cezaları ihlal ettikleri zaman ehliyetleri iptal olmakta ve tekrar ehliyet belgesi çıkartabilmek için psikoteknik testinden geçmek ve bu belge ile tekrar sürücü kursuna kayıt yaptırmak zorundadırlar.
Karayolları mevzuatı gereğince tüm ticari araç sürücüleri(taksi şoförü, servis şoförü, kamyon şoförü, tır şoförü, otobüs şoförü, şirket aracı kullanan şoförler) her beş yılda bir psikoteknik testinden geçerek psikoteknik raporunu almak zorundadır. Yeni yayınlanan mevzuat gereğince psikoteknik almak zorunda olan sürücünün belgesini bulundurmaması neticesinde bu belge ile ilgili cezai işleme tabi tutulacağı açıklanmıştır.
Psikoteknik raporu artık e-devlet sisteminden veya emniyet müdürlüklerinin sorgu sistemi polnet üzerinden görüntülenebilmektedir. Bu sayede sahte psikoteknik raporlarının önüne geçilmiş ve adayların mağduriyetleri engellenmiştir Yeni mevzuat ile birlikte belgenin sorgusunun kolay bir şekilde yapılması neticesinde emniyet birimleri zorunlu olan bu belge ile ilgili cezai işlemlere başlamış ve güvenilir trafik ortamı oluşturmak için son derece hassas bir şekilde çalışmalarını sürdürmektedir. Sonuç olarak teste tabi olduktan sonra psikiyatri muayenesinden geçen tüm adaylar e devlet sistemi ile kendi belgelerinin doğruluğunu kontrol etme şansını elde etmişlerdir.
Psikoteknik değerlendirme ülkemizde;
1997 yılında 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununda yasal olarak tanımlanmış olup aşağıdaki trafik ihlallerini yapan sürücülerin ehliyet iadesinde karar verme aşamasında kullanılmaktadır.
1- Madde 51/2-b; Bir yılda beş kez hız limitlerini ihlal etmek
2- Madde 48/5; Beş yılda üç kez alkollü şekilde araç kullanmak
3- Madde 118; Bir yılda iki kez 100 ceza puanını doldurmak
25.02.2004 tarihinde 4925 sayılı Karayolları Taşımacılık Kanunu ile yürürlüğe giren karayolları Taşıma Yönetmeliği, madde 36-d) gereği; sürücülerin bedeni ve psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bir sağlık raporunu yetkili sağlık kuruluşlarından her beş yılda bir almaları zorunlu kılınmıştır.